Dünyanın En Eski Gemi Batığı 'Batı Antalya' 3 Bin 600 Yaşında

Geçtiğimiz aylarda Fransa'nın başkenti Paris'teki genel merkezinde düzenlenen Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) konferansında, Türkiye'de bulunan dünyanın en eski gemi batığı tanıtıldı.

Kaynak: AA

Milattan önce 1600'lü yıllara tarihlenen gemi batığı, Antalya açıklarında bulundu ve 'Batı Antalya Batığı' adı verildi.

'Batı Antalya Batığı, su altının Göbeklitepesi'

Antalya Valisi Münir Karaloğlu düzenlediği basın toplantısında, su altı arkeolojisi bakımından çığır açacağına inandığı yeni bir keşif yaptıklarını söyledi ve "Kazı çalışmalarına başlayacağımız Batı Antalya, su altının Göbeklitepesi'dir" dedi. 

Valiliğin verdiği bilgilere göre, 3 aşamalı uygulanan çalışmalarda batığın bilimsel fotoğraf ve filmleri çekildi, yayıldığı alanın derinlikleri ve fiziki özellikleri kayıt altına alındı.

Yürütülen çalışmalarda batığın yaklaşık 50 metre derinlikte olduğu ve en az 1500 kiloluk külçe bakır yükü bulunduğu kanıtlandı.

Bu külçeler yastığa benzediği için "yastık formlu" olarak sınıflandırılıyor. 

Bu, Prof. Dr. George Bass'ın "Tip 1" olarak adlandırdığı, dünyada bilinen ilk bakır külçe formunu oluşturuyor.

Batığın görülebilen yayılımından, geminin 12-14 metre boyunda, standart bir Tunç Çağı ticaret gemisi olduğu değerlendiriliyor.

Doç. Dr. Hakan Öniz ile araştırma ekibi tarafından keşfedilen batık, taşıdığı yük açısından da çok önemli. 

Batığın ana yükünün bakır külçeler olduğunu ifade eden Doç. Dr. Öniz, "Külçelerin tipolojisinden, bunun milattan önce 16. yüzyıla ait bir ticaret gemisi olduğu ortaya çıkıyor. Bu özellikleriyle bilimsel olarak dünyada su altı arkeolojisi kapsamında çığır açtı" dedi

'Dünyada bilinen 'yastık formlu bakır külçe' sayısı sadece 5'

Dünyada bilinen "yastık formlu bakır külçe" sayısının sadece 5 olduğunu belirten Öniz şöyle devam etti:

"Halen sergilenen yastık formlu bakır külçelerden biri New York Metropolitan Müzesi'nde, 4'ü ise Yunanistan'ın Atina kentindeki Milli Arkeoloji Müzesi'nde bulunuyor."

'Endüstri tarihinin en erken ürünleri arasında ilk sırada yer alıyor'

Doç. Dr. Öniz, keşfedilen batıkla birlikte bu sayının yükseldiğini söyledi ve ekledi: 

"Bu batıkta yastık formlu 74 bakır külçe bulunuyor. Yastık formlu bakır külçe sayısının, önümüzdeki günlerde başlayacak kazı çalışmaları sonunda artacağını tahmin ediyoruz. Ayrıca batıkta farklı formlu bakır külçeler de var. Bunlar, dünya endüstri tarihinin en erken ürünleri arasında ilk sırada yer alıyor."

Geminin Kıbrıs yönünden batıya doğru seyir halindeyken fırtınaya yakalanıp battığı düşünülüyor.

Bakır külçelerin Kıbrıs'taki madenlerden çıkartılıp M.Ö. 16 ya da 15'inci yüzyılda kalıba döküldüğünü düşündüklerini kaydeden Doç. Dr. Öniz, geminin Girit ya da Ege kıyılarındaki bir limana gitmek isterken fırtınaya yakalanarak battığının tahmin edildiğini söyledi.

Batı Antalya Batığı'nın keşfine dek dünyanın en eski batığı Kaş’ta bulunan Uluburun Batığı'ydı.

'Batı Antalya Batığı'nın keşfi bizi Uluburun Batığı'ndan 200 yıl daha geriye götürdü'

Vali Karaoğlu ayrıca batığın Uluburun Batığı'ndan 200 yıl daha geriye götürdüğünü söyleyerek şu bilgileri paylaştı:

"Bundan önceki en eski batık, yine Antalya'da 'Uluburun Batığı' olarak adlandırılan ve milattan önce 1400 yılına ait olduğu varsayılan bir batık. Oradan çıkarılan eserler Bodrum'daki Sualtı Eserleri Müzesi'nde sergileniyor. Bu batığımız, bizi 'Uluburun Batığı'ndan 200 yıl daha geriye götürdü. Milattan önce 1600 yıllarına ait bir batık. 3 bin 600 yaşında bir batıktan bahsediyoruz. Geminin boyu 14 metre, taşıdığı bakır külçelerin ağırlığı da 1,5 ton."